ျမန္မာနိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရရိွရန္နွင့္ ဒုတိယကမာၻစစ္ဒဏ္မွ ျပန္လည္ထူေထာင္ရန္ အတြက္ ၁၉၄၇ ခုနွစ္တြင္ ဆိုရန္တိုဗီလာစီမံကိန္းေရးဆဲြေရး အစည္းအေဝး က်င္းပခဲ့သည္။ အစည္းအေဝးတြင္ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားအတြက္ အသံုးက်မည့္ ျပည္ပ နိုင္ငံထုတ္ စာအုပ္မ်ားကို ဘာသာျပန္ရန္နွင့္ ပံုနိွပ္ထုတ္ေဝရန္ ဘာသာျပန္စာေပဌာနျကီးတစ္ခု ထူေထာင္ရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မိန့္ၾကားခဲ့သည္မွာ -
"ပညာေရးျပန္လည္ထူေထာင္မႈကို အေရးတၾကီး ေဆာင္ရြက္ဖို့လိုေနျပီ။ စစ္ၾကီး မတိုင္မီကအတိုင္း ေက်ာင္းမ်ား၊ တကၠသိုလ္မ်ား ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ဖို့ ေရွးဦးစြာ ရည္မွန္းရမယ္။
….. အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျဖစ္ေသာ စက္မႈလက္မႈစေသာ အတတ္ပညာသင္တန္းေက်ာင္းေတြ တိုး၍ဖြင့္ေပးနိုင္ေအာင္ လံုးပမ္းၾကရမည္။
… စာအုပ္မ်ား ထုတ္လုပ္ေရးကိစၥတြင္ က်ယ္ျပန့္ေသာ၊ လူထုလက္သို့ ေပါက္ေရာက္နိုင္ေသာ ဘာသာျပန္စာေပမ်ား ထုတ္ေဝေရးကို အာရံုျပဳသင့္ၾကသည္"
ဟူ၍ ျဖစ္သည္။
စာေပဗိမာန္အဖဲြ႔၏ မူလအစ ရန္ကုန္ျမိဳ႔ ျပည္လမ္း ဟံသာဝတီအဝိုင္းအနီးရိွ ဆိုရန္တိုဗီလာ အေဆာက္အအံု
၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဩဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန့တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ ဘာသာျပန္စာေပအသင္းၾကီး စတင္ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ ထိုအသင္းျကီးကို ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ေမလတြင္ စာေပဗိမာန္ဟု ေခၚတြင္ေစခဲ့သည္။ စာေပဗိမာန္အဖဲြ့သည္ မူလက ရန္ကုန္ျမိဳ႔ ျပည္လမ္း ဟံသာဝတီအဝိုင္းအနီးရိွ ဆိုရန္တိုဗီလာ အေဆာက္အအံုတြင္ တည္ရိွခဲ့သည္။ ၁၉၅၅ ခုနွစ္ ေမလတြင္ အမွတ္ ၅၂၉-၅၃၁၊ ကုန္သည္လမ္း၊ ရန္ကုန္ျမိဳ႔ (လက္ရိွေနရာ) သို့ ေျပာင္းေရႊ႕လာခဲ့သည္။ ၁၉၆၀ ျပည့္နွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ စာေပဗိမာန္စာအုပ္အသင္းကို စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၅ ခုနွစ္တြင္ စာေပဗိမာန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႔ ဥပေဒကို ျပဌာန္းခဲ့သည္။ ၁၉၇၂ ခုနွစ္ မတ္လတြင္ စနစ္သစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရ ဗဟိုပံုနိွပ္တိုက္နွင့္ေပါင္းျပီး စာေပဗိမာန္သည္ ျပန္ျကားေရးဝန္ၾကီးဌာန၊ ပံုနိွပ္ေရးနွင့္ ထုတ္ေဝေရးဦးစီးဌာန၏ လက္ေအာက္ခံ ဌာနခဲြတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ထိုအခိ်န္မွစ၍ စာေပဗိမာန္သည္ ျပန္ျကားေရးဝန္ျကီးဌာန၏ မီဒီယာလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပံုနိွပ္မီဒီယာ လက္ရံုးတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့သည္။